In de gemeente Leusden komt u ze regelmatig tegen in groepjes, 1e en 2e jaars studenten (niveau 3) van de MBO Amersfoort School voor Veiligheid. Zij volgen de opleiding om in de toekomst aan de slag te gaan als handhaver of politieagent. Het bijzondere van deze opleiding is dat zij praktijkervaring opdoen op straat. Op deze manier leren ze om aangesproken te worden door burgers of om zelf mensen te benaderen, uitleg te geven over het werk en voeren ze toezicht en handhavingsprojecten uit. Dat doen ze niet alleen, maar altijd onder begeleiding van de bevoegde boa’s in Leusden en met de studenten (niveau 4) van de opleiding. Zij behaalden al het Boa-diploma (buitengewoon opsporingsambtenaar).
De gemeente Leusden kent al jaren een samenwerkingsverband met deze project gestuurde opleiding uit Amersfoort en is hier zeer positief over.
Door Inge Boelaart
Boa’s zijn de oren en ogen in de wijk
Eén van de niveau 4 studenten van deze opleiding is Daniel Visscher. Op jonge leeftijd wist hij al dat hij mensen wilde helpen en zo kwam hij bij deze opleiding. Sylvia Krebber is werkzaam voor MBO Amersfoort in ontwikkeling, uitvoering en begeleiding van de studenten. Samen met Daniel vertellen zij meer over de opleiding en het opdoen van ervaring in de praktijk. De onderwijsinstelling kreeg landelijk diverse prijzen voor deze manier van opleiden: Van leefomgeving naar leeromgeving.
Geen stage
Een belangrijk aspect van de opleiding is, dat de studenten –naast het opdoen van ervaring tijdens een stageperiode- gedurende het gehele schooljaar één dag in de week deelnemen aan project Gestuurd Opleiden. Daniel: ,,We leren echt op straat door één dag in de week mee te draaien en de praktijk te ervaren. Dat maakt dat je inzicht krijgt in het werk van een boa.” Sylvia vervolgt dat het echt een grote meerwaarde voor de studenten is om op deze manier te leren en te werken. ,,De 1e en 2e jaars studenten leren weer van de meer ervaren studenten, het zogenoemde peer to peer leaning”. Naast de begeleiding buiten op straat worden er casussen nagespeeld. Zo speelde Daniel een dronkaard, die zeer agressief reageerde toen hij het verzoek kreeg om thuis zijn roes uit te slapen. Doel is om jezelf weerbaarder te maken in dit soort situaties, rustig te zijn en in gesprek te blijven.” Ook sportlessen, communicatietrainingen en allerlei andere zaken om opgeleid te worden om escalaties te voorkomen behoren tot de opleiding.
Project gestuurd
De opleiding is project gestuurd. Hoe werkt dat? Daniel en Sylvia geven de volgende voorbeelden. Sylvia: ,,De gemeente Leusden heeft een hondenbeleid. Dat betekent onder meer dat de poep van de hond moet worden opgeruimd door de eigenaar. Ook mag de hond niet los lopen buiten losloopgebieden. In de uitvoering maken we dan hier een project van.’’ Daniel: ,,De hondenpoep op straat is een grote overlast. Tijdens ons project op straat stellen we ons dan eerst voor aan de hondeneigenaar. We bieden vervolgens een poepzakje aan en vertellen waarom we dat doen. Of we hebben als project het verminderen van zwerfafval. Dan beginnen we eerst met een nul-meeting. Dan bekijken met elkaar waar dat zwerfafval vandaan komt en gaan we in gesprek met burgers en winkeliers. Vervolgens stellen we een Rapport van Bevindingen op. En, we geven ook voorlichting op de basisscholen.’’
Verschil tussen boa en politie
Boa’s zijn de oren en ogen in de wijk! Ze bieden allerlei vormen van hulpverlening aan en werken nauw samen met de politie. Een boa is geen politieagent. Een politieagent mag alle strafbare feiten opsporen. Een boa mag alleen de strafbare feiten opsporen die binnen de openbare ruimte vallen. Een boa mag verdachten aanhouden en boetes uitschrijven. Als een boa een strafbaar feit ziet dat buiten zijn domein valt, draagt hij dit over aan de politie. Boa’s mogen dus niet zelf optreden tegen deze feiten, maar signaleren ze wel.
Onbekend maakt onbemind
Het negatieve beeld dat helaas ontstaat in de media is, dat boa’s op pad gaan om alleen maar bekeuringen uit te delen. Uit dit gesprek blijkt dat dit beeld niet klopt. ,,We gaan -als dat kan- altijd eerst met mensen in gesprek’’, zegt Daniel ,,spreken ze aan op hun gedrag. Bijvoorbeeld fietsen waar dat niet mag. Blijkt na een paar keer dat diegene toch door gaat, dan pas deelt een boa wel een bekeuring uit. De studenten mogen dit nog niet doen.’’ Het belang van deze aanpak onderstreept ook de gemeente Leusden: ‘In toezicht en handhaving is het belangrijk om duidelijk te communiceren over de regels. Wanneer mensen weten waarvoor een regel er is, zullen zij zich er eerder aan houden.’
Meldingen en contact
Dagelijks ontvangen de boa’s enkele klachten of meldingen, die zeer divers zijn. Het gaat meestal over kleine overlast gevende feiten, zoals verkeerd aanbieden van afval, fout parkeren, hondenoverlast enzovoorts in de openbare ruimte.
Via het Klant Contact Centrum van de gemeente kan een melding of compliment worden doorgegeven, telefoonnummer 14 033.